Christmas Sermon

Text: Matt 2:1-8 Biahmaithi: Vawleicung ah khua minthang tampi a um nain mi tam bik nih an theihmi khua pahnih cu Jerusalem le Bethlehem a si. December le Christmas kan phak tik paoh ah cu khua pahnih min cu kan lung chungah a hung chuak zungzal. Nihin kan relmi Matthai 2:1-8 chungah cu khua pahnih cu an lang veve. Siangpahrang pahnih an um i pakhat cu Bethlehem ah a chuak, pakhat cu Jerusalem ah a bawi thutdan he a thu. Siangpahrang pahnih kong kan ruah hlan ah khua pahnih kong kan zoh hmasa lai. 1:1: Bethlehem Tuanbia: A hmasa deuh ah Bethlehem khua tuanbia zoh ti hna usih. Bethlehem ti cu Beth le lehem biafang pahnih aa fonhmi a si. Beth cu inn tinak a si, i lehem cu changreu tinak a si. Changreu inn a siloah rawl inn tinak a si. Kan Baibal ah Bethlehem min a langh hmasa bik nak cu Genesis 35:19 ah a si. Jacob nupi Rachel kha a fapa Benjamin a hrin ah khan ah a thi, i Bethlehem ah an ruak cu an rak vui. 1:2: 1Samuel 16:1-13; 17:12-58: kan zoh tikah Bethlehem cu David chuahnak a si, i siangpahrang caah chiti an rak thuhnak khua zong a si. Ruth tuanbia kan rel tikah Naomi kha a va thih hnu ah Moab ram in a rak kir ah khan Moab minu Ruth nih a rak zulh i Bethlehem ah a ummi mirum pa Baoz kha a rak vat. Ruth le Boaz nih cun Obed an hrin, Obed nih Jessie a hrin i Jessie nih cun David cu a hrin ti kha Ruth Baibal nih a kan chimhmi a si. Messiah cu khoika ahdah a chuah lai tiah an rak ti tikah Bethlehem ah a chuak lai tiah an rak zumh. Cucaah Mikah 5:2 kan zoh tikah, “Maw Bethlehem, khua hme bik pakhat na si nain nangmah chungin Israel uktu a chuak lai,” tiah profet biaphuan a rak um cang. Cu tic un Bethlehem cu Bawi Jesuh chuahnak a si caah khua hmete a si nain vawleicung pi nih hngalhmi khua a si. 2:1: Jerusalem Tuanbia: Jerusalem khua kong le tuanbia ka zoh rih lai. Jerusalem tihi a sullam cu “Daihnak hram” (foundation of peace) ti a si. A hmasa bik ah a min hi URUSALIM tiah an rak ti. BC 1400 lio ah Joshua hruainak in Israelmi nih Kanaan ram an rak lak ah khan a min hi a rak um cang. David chan ah khan Jebus mi pawl an rak um. David le a ralkap pawl nih Jebus mi cu an rak tei hna. Salem timi khua fate le Zion timi hmun zong kha an hun lak tikah David nih cu hmun cu khuapi ah a ser, dawh ngai in vampang in a hun kulh i khualipi ah a hun ser. 2:2: : Bawi Jesuh chan ahhin Rom miphun nih an uk. BC 62 in Pompey timi ralbawi pa hruainak in Rom miphun nih Jerusalem cu a lak i Biakinn chungah rai a thawi cuahmahmi tlangbawi pawl cu a thah dih hna, kum khat ah voikhat te lawng tlangbawi ngan bik a luhnak le rai a thawinak hmun zong kha a lut i a thurhhnomh ter dih. Bawi Jesuh chan ah Jerusalem ah Herod cu siangpahrang a si. Jerusalem cu Messiah a chuak e tiin mi vialte an ilawmh lio ah messiah thah ding in a kawl i kum hnih tang ngakchia thattu siangpahrang a thutnak khualipi a si. 3:1: Bawi Jesuh Tuanbia: Jesuh cu Bethlehem ah a chuak. A chuak tikah hrinnak hmun a ngei lo i caw inn ah a chuak. Nichuahlei mifim hna cu an ram an chuah tak i Bawi Jesuh cu Bethlehem ah an ra biak. Ram lak ummi tuukhal pawl zong kha vanmi nih Messiah a chuak e tiah a chimh hna i ramlak ah an tuu kha an ngol tak hna i caw-inn ah cun an va kal i Jesuh cu an biak ve. Jesuh cu duhsah tein a hung thang i, “Toidornak le nemnak hi kei ka seihnam cu a si, ka seihnam hi ibei ulaw nan thil a zaang lai,” tiah mi kha a cawnpiak hna. 3:2: “Mi nih ka cungah tuah hna seh ti na duh bantuk khan mi cung zong ah va tuah ve u; cu Moses nawlbia le profet hna cawnpiaknak an sullam cu a si” tiah a cawnpiak hna. A dam lomi kha damnak a pek hna, thinghmui pawl kha a thianter hna, a zengmi kha a damter hna, rawl a tammi kha rawl a pek hna, mithi a thawhter hna, sual tuah ruangah Judah nawlbia ning in thih a tlakmi kha a ngaihthiam hna. Hawikom a ngei lomi kha a komh hna. 3:3: Jesuh cu a sual lo nain misual mi hna sualnak kha aa phorh i vailam cungah an thah. Vailam cungah an thah hnu ah cun a tuanbia a dong lai tiah an ruah nain a tuanbia a dong lo. Thihnak a tei i a tho than. Ngaihthiamnak le toidornak aa tlaih i kum 2000 a rau cangmi a thih hnu zong ah a uknak a dih kho lo. Mi thinlung chungah ram a ngei i a uknak cu nikhat hnu nikhat a kau chin lengmang. 4:1: Herod Tuanbia: Herod cu Jerusalem ah a siangpahrang thutdan he a thu. Herod hi Judahmi sinak le Idum mi sinak aa cawhmi kahpia miphun a si nain mi uktu Rom miphun lungton kha aa zuam caah Rom Acozah nih Palestine ram uktu ah an sermi a si. BC 40 (a cheu nih BC 37 ah an ti) ah Rom miphun nih “Siangpahrang” min an rak pekmi a si. 4:2: Herod hi nupi pahra a ngei. Herod cu sualnak ah minthang le minngei a si. Mi cungah lunghrinhnak thinlung a ngei i amah a dotu le a raltu a si tiah a ruahmi paoh kha a thah lengmang hna. Cucaah a nupi Mariamme cu a thah, Mariamme i a nu zong a thah, a unau pakhat zong a thah, i a pu zong a thah. Miriamme he an hrinmi fapa pahnih: Alexander le Aristobulus zong a thah hna. Cucaah, Rom siangpahrang pakhat nih, “Herod fapa sinak in Herod vok caah himnak a um deuh,” a rak ti. A thih lai ah Herod cu Jericho khua ah aa thial i kum (4) a nung. A thli tein nawlbia pakhat a chuah. Ka thih tikah mi kha an ilawm sual lai ti a phan caah ilawm hna hlah seh, an mitthli tla hrimhrim seh ti a duh caah a kut tang i bawi pawl le minthang pawl vialte hna kha ka pawngah um dih hna sehlaw ka thih lecangka in thah dih si ve hna seh, tiah nawlbia a thli tein a chiahtak hna. 4:3: Cu bantuk lungput a ngeimi minung a si caah hi vawlei ah Bawi Jesuh a rat tikah aa lawm kho lo. A awlok tu a chong. Khoika set ahdah a chuah lai ti kha awlokchong in a ruat. Judahmi phungbia cawnpiaktu le tlangbawi pawl kha a auh hna i ruahnak a hal hna. “Khuazei ahdah Messiah cu a chuah lai?” tiah a hal hna. Annih nih, “Judea ram Bethlehem khua ah,” tiah an leh. 4:4: Nichuahlei mifim pawl kha a auh hna i, Ngakchia kong kha a hal hna. “Va kal ulaw ngakchia kong kha tha tein va hlat u; cun nan hmuh tikah rak ka chim than ulaw kei zong amah cu ka va bia ve lai,” a ti hna. Ngakchia a chuakmi va hmuh le va biak ve cu a tha tuk nain a ka lawng a si, a lungthin ah a sem lo. Mifim hna nih an ka hlen cang ti a theih tikah cun, “Kum hnih tang ngakchia vialte, that dih hna u,” timi nawlbia a chuah i ngakchia an thah hna ti kha kan Baibal nih a chim. 4:5: BC 19 ah Jerusalem Biakinn pi remh kha a thawk i a thih tiang ah an dih rih lo. A chan chung Biakinn pi cu a hun remh nain a cungah Pathian aa lawm kho lo. Biakinn aa dawhnak kong le lung thatha in an saknak kong kha an chimh tikah, Bawi Jesuh nih, “Mah vialte hi nannih nih nan hmuh, sihmanhsehlaw hika i lung vialte hi pakhat te hmanh a taan lo caan kha a phan lai,” a ti (Matt 21:5-6). AD 70 ah Rom miphun nih Biakinn pi cu an hrawh dih cikcek. Herod cu thil tha a tuah ko nain a nunnak taktak ah Pathian tihnak a um lo caah a thil tuahmi Biakinn pi cu sau a hmun lo. Biakinn sak cu a tha tuk ko nain Herod cungah Pathian aa lawm kho lo. 4:6: Messiah thah a duhmi lungput cu zeitindah Pathian nih a lawmh khawh lai?. Herod thinlung hmutu Bawipa cu zeitindah aa lawmh khawh lai? Aa lawm kho lo. Mah nupi a thatmi, mah fapale hmanh a thatmi, Messiah hmanh thah a duh i a kawlmi lungput cu zeitindah Pathian aa lawmh khawh lai? Jerusalem cu mithat lainawng pa Herod thutnak a si, Bawi Jesuh an thahnak khua a si. Chiatnak lei in khua minthang a si. 4:7: Mark 11 kan rel tikah Bawi Jesuh nih theipikung chiat a serhnak kan hmuh. Laimi Khrihfa tampi nih hi theipikung chiatserhnak hi theipikung taktak ah kan ruah sual tawn. A ngaingai ahcun theipikung kong a chimmi a si lo. Theipikung nih a sawhmi cu Judah miphun kha a si. Judahmi hna cu biaknak phung le lam le raithawinak ah cun an tang tuk. Sihmanhsehlaw Biaknak nih a chuahpimi nun muru: dinnak, zawnruahnak le zangfahnak cu an duh lo. Jerusalem ah langsar ngai in raithawinak cu an tuah tung. Zawnruahnak le zaangfahnak tu cu an ngei lo. Cu bantuk nun cu hnah lawng hring thei tlai lo theipikung sullam cu a si. Biaknak ah an cawlcang ngai nain biaknak nih a chuahpimi nun muru an ngei lo. Cu bantuk nun an ngeih caah, Pathian nih, “Nan raithawinak hi ka fih,” a ti. 4:8: Hosea 6:6 ah, “Ka duh bikmi cu nan raithawinak hi a si tung lo, keimah nan ka hngalh hi pei a si cu, khanghthawinak nan ka pek hi a si tung lo,” a ti. Hosea 8:13, “Annnih nih raithawinak tuah le sa ei kha an duh ngaingai. Sihmanhsehlaw an cungah ka lung a tling lo. An sualnak kha ka philh lai lo i dan ka tat hna lai; Izip ram ah ka kalter than hna lai,” a ti. Amos 5:21ff ah, “Nan puai hna cu ka huat hna i zei ah ka rel hna lo, nan sunhsakmi pumhnak hna cu ka duh hna lo. Nannih nih nan raithawinak hna le nan thawhlawm hna kha nan ka pek tikah ka cohlang hna lai lo, raithawinak ah nan hmanmi satil zong kha ka cohlang duh hna lai lo, nan hla aw kha ka theihter ti sawh hlah u; nan thanglawi aw kha ka celh hna lo,” a ti. 4:9: Nahchuahnak, nekngeihnak, le ziarngeihnak thinlung ah Pathian cu ram a ngei lo. Thil tha lo ruahnak le khuakhannak ah Bawi Jesuh nih ram a ngei kho lo. Vawlei siangpahrang thutdan umnak zong si ai kun, inn thatha zong um ai kun, milian le mithawng zong um hna ai kun, lungput tha lo a ngeimi siangpahrang thutnak Jerusalem ah Bawi Jesuh cu chuahnak hmun a um lo. 4:10: Salm 1:1-2 ah, “Mi thalo hna khuakhannak aa tel lo i misual hna lam zong a zul lo i Pathian a nihsawhmi hna sinah a thu lomi cu thluachuakmi an si. An ilawmhnak cu Bawipa nawlbia tu ah khan a si,” a ti. Pathian thluachuahnak taktak hi suingun chawva le inn thatha ngeih hi an si lo, mi thalo mi hna khuakhannak ah itel lo te hna tu hi a si, misualmi hna lam zulh lo te hna hi a si, Pathian zei ah a rel lomi hna le Pathian a nihsawhmi hna sin itel lo hna hi thluachuahnak taktak cu an si. Herod cu thil tha lo khuakhannak a ngeimi, ziarngeihnak, nahchuahnak le lainawn duhnak thinlung a ngeimi a si. Cu bantuk lungput a ngeimi nunnak ah Bawi Jesuh cu ram a ngei lo, hmun a ngei lo. 4:11: Sualnak hi a thangmi a si ve. David nih horduhcuainak a ngeihmi kha Bathsheba sualpinak ah a thang, Bathsheba sualpinak kha Bathsheba pasal Uriah thahnak tiang a thang. Kain nih nakchuahnak a ngeihmi cu a nau Abel thahnak tiang a phan. Herod nih nahchuahnak a ngeihmi kha a thang i lainawnnak le mithahtnak tiang a phan. Sualnak hi a thazaang a der lio ah kan tei khawh lo ahcun a thang i Pathian he ithennak tiang a chuahpi, vanram sunghnak tiang a chuahpi. Tlangkawmnak: Kan lungthin ah Pathian nih Herod thutter a duh lo. Kan nunnak ah Pathian nih Bawi Jesuh chuahter a duh. Pathian nih kan nunnak hi Herod a bawinak Jerusalem siter a duh lo. Pathian nih kan nunnak hi Bethlehem siter a duh. Na nunnak ah Herod a bawi ahcun Jesuh cu hmun a ngei lai lo. Pathian nih kan lungthin, kan nunnak hi Bethlehem siter a duh ko, Bawi Jesuh chuahter a duh ko. 

Ref::  (CIM) thawngtha@yahoogroups.com

"A Mithiang Lennak Lairam" Vol.5

Ramleng um nih Lai kan kokkeh nun  tling ngai in kan hmuh zoh khawh tonnak mi "A Mithian Lennak Lairam" Vol. 5 cu zeitik an chuahte lai tiah kan ngaih tuk mi a si a tu cu a chuak taktak cang.Rev.Ngun Kham chim ningah November dih zarhah hin Khuaza ramkip le Kawlram /Laitlang ah voikhat in  zuar hram thawk ding a ti caah nan mah le umnak ram cio ah hmaizarh hrawng in cun cawk  cio khawh a si cang lai.





US lei zong a tu hi  CARD unau hna nih kan i zuam cuahmah lio a si.Hmaizarh chungah cheukhat State le  Khrihfabu ah cun cawk khawh a si ve cang lai  nain US pum pi in cun kan dih manh lo kho men.December  a zarhkhatnak ah cun nan umnak khua le Khrihfabu cio ah phanhter khawh kan rak i zuam lai.US ram cu a kau tuk caah nan pawngkam  ah phawtzamh piak ding tuanvo a kan lak piak kho tu  kan nin herh ko hna.Van B Lian 77-431-1334 Le Dr.Thla Awr 317-402-7233 ah  contact rak kan tuahte uhlaw kan i lawm ko lai.
 



A Tangah Hin Cawngia Tlawmpal Ka Rak Tar File Thlen Chom A Si Caah  Quality A Rawk Pah( A si nian DVD/CD ah cun a ttha tak)US caah DVD Le CD in chuah a si)Tutan an chuahmi zong a ttha taktak.CARD an riantuannak a si caah a tthat le tthat lo kha biapi chiah lo in CARD an riantuannah ah kan ti khawhtawk thazang ka chuah ti lungput in nan umnak  cio CARD DVD/CD  a rak phan tikah  nan rak kan bawmh cionak ding zangfah kan in nawl hna.

" Lai Ngakchia Kum 6 Nute Khuaruah Har Pahrang"

"Bawipa cah A Har lo; Kan Hmang lo cah Asi" (Lam:9:39)

Bible Relnak: Cucaah Peter cu aa tim i an sinah cun a kal. A va phak tikah cungdot ah khan an kaipi, Nuhmei vialte nih khan a zual in an zual i an tahpah khan, Dorkas nih a nun lioah a rak serpiakmi hna angki hna le puan hna kha an hmuh sak.

Mediterran Rilikam, Jerusalem in miles 35 a hlatnak Joppa khua i numei vialte, nu can ai an i tlaih mi Pi. Dorkas nih a thihtak hna tik ah a inn ah cun mithli he tahnak aw thawng cu pawngkamah aa zel. Zultu pa 2 nih Peter cu Joppa khua in miles 12 a hla  mi Lidda khua ah a um ti an thei, khulrang in rat dingah an auh. Peter cu inn cungah an hruai, Pi. Dorkas ruak pawngah cun nuhmei vialte, Pi. Dorkas a nun lio i a thitpiakmi hna angki an i hruk dih, thin lung kekawi ngai in a tap len mi a hmu tik ah zeidah ka tuah piak hna lai ti Peter a fiang cawlh. Jesuh nih bia a chim tak mi bia zong a thei cawlh ve mi cu:

(1) Jh.14:12 Biatak kan chimh hna: Keimah a ka zummi paoh nih ka tuahmi thil hi an tuah khawh ve lai, hi hna nakin a ngan deuhmi hmanh an tuah khawh hna lai, zeicah ti ahcun, ka Pa sinah ka kal lai ca ah asi.

(2) Mk.5:35 Jesuh nih Peter, Jem le unau Johan lawng a zulter hna. Zultu mi 3 le Jairu nu pa hmaiah cun kum 12 fanu athi cang mi thihnak in a thohter.

(3) Lk.6:40 ah Jesuh nih a cawnpiak mi hna cu Siangngakchia cu saya nak in a ngan deuh lo, Sihmanhsehlaw siangngkchia nih a cawnnak kha a dih tikah cun a saya bantuk asi lai.

Peter nih an dih lak in lengah a chuahter dih hna, khuk bil in thla a cam, minu lei ah a mer, Tabitha, tho tuah tiah ati i a nung thannak kan hmu. Zultu Peter cah Jerusalem ar a hong khuang i Jesuh a hngalh than bantuk in Pi. Dorkas ruak hmang in Jesuh min in khuaruahar thil ti khawk nak le thawnnak tuahkhawhnak a theih fiangter tu asi.

Pathian nih Dorkas cu thilthit zungthiam a pek mi in hrukaih ngei lo mi cah le misifak zawnrauhnak he a can tawk in rian a tuan. Cu tuah sernak thawng in hmuh than kho ti lo ding nunnak Pathian nih a pehchah piak. Pathian rian kan tuanning zoh than uh sih, Bawipa cah maw na/ka tuan? Bawipa he dah na/ka tuan? Martha cu Jesuh cah rian a tuan lio ah Mary cu Jesuh he a um ti (Mk. 10:41). Bawipa he cun tlau kho asi lo, Bawipa ca kan taun lio tu ah a kan tinh piak mi kan kheng kho tawn lo.

Dorkas a kut chungah a um mi cu thim le la hi asi ko nain zungthiamnak a vun chuah ngaingai tik ah nuhmei vialte an i dornak asi. 1979 kum ah Noble Peace a hmu mi Mother Teresa cu biahalnak an tuah, hi bantuk rian nganpi  (Siizung, College, Ngakchia zohkhennak, Misifak bawmnak, Daihnak) na tuah khawhnak hi zeidah asi? An ti. A leh mi hna cu, “Ka kut chungah kan ngei mi Rupee 10 le Pathian he cun ka tuan kho ko” a ti. Cun Vawilei cung thanchonak le daihnak cah zeidah kan nih tah kan tuan kho ve lai? tiah an hal than. “Inn ah tlung law na chungkhar kha daw hna” tiah a leh than hna. I Cor.3:6 “Kei nih a ci ka tuh. Apollo nih a kung kha ti a toih, sihmanhsehlaw a thantertu cu Pathian asi” tiah Paul nih a ti. Dawtnak lungput he thilhmete kan tuah mi chungah Pathian nih thlua a chuah i vawilei (mi nun/ pawngkam) cung a thlen khawh ko.

Moses zong a mi Isreal thit hruainak ah a kut chung i a um mi thiangthut in a hruai kho ko hna. Galilee nelrawn ah mi 5000  zong ngakchia pa a kut chung um nga 2 le chang hlum 5 hmang in Jesuh nih rawl a dangh kho hna. IPet. 4:10 “Pathian laksawng kengtu tha bantukin Pathian sinin nan hmuhmi laksawng kha midang ca thatnak ah hmang cio uh” tiah a ti bantuk in thathmennak kan ngei cio i kan hmang lo tu asi. Na tuah mi cungah Bawipa nih thluachuah pek a duh, nun check in mah le can  tawk ah riantuan cio hna uh sih.

William Pa

Philippines

"Can Poah2 Din Ralrin Kan Hau"

"VAPUAL12"

UCCC- Calendar 2013

Chicago Le Wheaton CND

US khualipi pathumnak Chicago le Wheaton um Laimi nih 2013 CND cu sunglawi tak in kan tuah ve.Chicago le Wheaton hi Laimi kan phaknak kum 4/5 lawng a si rih.A tuah cun minung zong kan karh ngai i a lam kip in Pathian dawtnak le lam hruainak thawng in kan thangcho ngai hna.CND zong kum chiar te kan tuah khawh ve kum khat hnu kum khat CND kan tuahmi zong a nuam chin2.Kan nau le hla sak thiam music tum thiam le lam thiam tampi kan ngei hna zoh chim lo an si.A thang Video le Hika Link  hmanthlak ah rak kan leng ve te uh tiah kan in sawm hna.

Gosmart Mobile Phone A Hmang Bal Nan Um Maw?

Nan dam cio hna maw? Tu kum hi  Illinois  State cu kum dang bantuk si lo in phun dang tein khua caan a um lio te a si.Kum dang ah cun November thla dih  le December zarh khat hrawngah cun Snow a tla ton cang.Tu kum cu aa phun dang ngai2 a tu tiang Snow kan hmu rih lo khua caan zong kum dang bantuk in a kik  lo tik awk a si State dang lei  cu Snow a khat pah dih cang tiah thawng kan theih TV ah kan hmuh.

Nizan cu ni khua ttha leng chuak a nuam caah  keimah  herh bau West Chicago Downtown ah ka va leng i zan lei tiang cu ka hrawng ah cun kaa hel chukcho lio  ka hmuh mi hna hi Mexican pawl an tam Inn hlan man a foi 2 bd ah $ 700-750  hna in  hlan khawh a si tiah an ka chimh  Saing  hnih thum ah ka lut Saing hmete a ngeimi nu va hna zong sua nawn te bia ka ruah hna.Wheaton in a hla lo an Downtown cu Wheaton in  meng 5-7 hrawng a si lai.

Cell Phone zuartu pa dawr ah ka va lut  i spanish holh in Hola como estas mi amigo ka van ti i bien tiah a van ka ti cawlh ve i bia tlawmpal kan ni ruah cu lio ah ka van hmuh mi cu Gosmart Mobile https://www.gosmartmobile.com/ hi a si ka theih bal  lo mi a si caah a catlap cu ka lak cawlh  i ka van zoh cu aw a ttha tuk hi ta kan mah hna ca ko ah a ttha bik hnga ma tiah ka lung thil tein ka ti cawlh.Malaysia btk Sim Card hmanmi Fon a si  No Contarct a si lengah thlakhat ah $ 30 Unlimited  Talk  & Text a si  $ 35 Unlimited Talk / Text / Web $5 International Texting duh ah cun $ 5 chap khawh a si  ram 60 International Texting and Calling duh ah cun $ 10 chap ding a si lai na in Home Phone lawng a ngah lai lengah Kawl ram cu a ngah lo nan mah tein a cung Web ah rak zoh te ko kun uhlaw nan pawng kam hna ah a um cio ko lai.Keimah zong a ruah hlanah mah Fon Line hi ka lak ve lai.

US cu kan Bill  a tam tuk tikah a si khawh chung in kan Bill a tlawn khawh chung tlawm ding tuak tan kan hau a luan cia mi ah Free Inn Phone kong ka rak thanhmi a tuah Chicago / Wheaton lawng si lo in State dang lei zong a hmanmi an um len cang  a hmang mi paoh nih a tu tiangah a chiatnak in a thatnak kong lawngte kan chim lawmh a um tuk.

CCN Le Pu Stanley ( NY Life Insurance)

CCN Channel nih Pu Stanley cu New York Life Insurance Company i a riantuannak kong biahalnak an ngei.Pu Stanley hi kan hnu thla in Dallas pengah a tu tiang a caam rih tiah thawng kan theih.Kan hnu thla chungah khan Thantlang Peng  Thangzang khua mi Pi Iang Khen a thi Pi Iang Khen hi  New York Life Insurance a caw mi a si thlakhat ah $11 a pe mi a si thla 7 hnu ah  ruah lo pi in a thih hi a si caah a pek cia mi  dihlak cu  $ 77 a si  New York Life Insurance a tuah lai i  Pu Stanley  nih bia a kamh btkin US $ 100,000 CU Pu Stanley nih a chungkhar cu a chuah piak hna tiah thawng kan theih.A tu hi kan hnu thla in a tu tiang TX um Laimi nih New York Life Insurance cawk dingah an cah lengmang caah a tu tiang TX ah a camnak a si.

A luan cia mi caan zongah Laimi NY Life Insurance a caw mi a thi mi tampi an um cang bia an kamh hna bang phaisa an liamh bak  hna Company dangtkin an si lo nak Laimi tampi nih kan fiang chin  leng mang.Dallas ah hin Van Ling timi zong  tu kum thal chungah a rak thi i Washington ah kan mah Senthang kan nau Pa Pa Zam  zong a rak thi US $ Ting khat leng Pu Stanley nih mithi pa a chung le  a rak chuah piak ve hna.Cheukhat nih Pu Stanley hi puai-sa btk men2 ah a ruat mi kan um len an chim mi zong kan theih pah lengmang.Minung cu  kan duh zong duh lo zongah a thi dingmi lawngte kan si hna caah NY Life Insurance theng a si lo hmanhah  Life Insurance   ngeih a tthatnak hi thei kho hna uh sihlaw cu thih loh kan ton sual caan zongah  chungkhar cingla rualchan le Khrihfabu an luri a nem deuh hnga  i tak mi chungkhar  ca zongah thilttha a si lai ti hi  Laimi tampi nih  hngalh kho hna uh sihlaw a ttha ngai lai.

 

2012 UCCC X'mas

2012 Christmas cu kan theih manh hlan ah a dih ko cang.Kan nih UCCC zong nih sunglawi tak in caan kan hmang ve hna.Van Biak Nu  le Pa nih  Caw pakhat le Vawksa  in an kan tuah piak.Minung 200-300 kar kan si hna kan caan hman ning tete hna zong mipi thinlung a hlip hlau kan thawngttha theihmi zong a ttha khun in kan theih X'mas hi cu a rak i phun dang hrim2 ko.A ruah hlanah kum thar kan hmang cio tthan hna lai Pathian nih in um pi hna sehlaw thluachuah on pe ko hna seh.A thangah UCCC 2012 X'mas kan hmanthlak tlawmpal rak kan zoh te uh.Video tu cu tam pi kan zaih nain DVD in chuah an duh caah Online ah kan tar rih lo.

"Christmas Laksawng "

UCCC unau nan dihlak cung ah Merry Christmas lunglomh nak le hnangam daih nak um hram ko seh. A kan khamh tu kan Bawipa Jesuh Khrih chuah can kan phan than cang. Kan riantuan nak Company cio nih Christmas Card lak sawng ah an ka chuah cio hna. Zum tu pawl nih kan inn cio ah an ra hna le laksawng tete an kan pek cio . UCCC unau dihlak cah a tang lei Christmas kong he pehtlai in theih awk tha tete ka vun thlah ve. A rel tu nan dihlak cah Chrismas kut tlaih nak le laksawng ah siseh ti ruahchan nak ka ngei. Fran Lal i Christmas Facts chung ta ka lak chin mi a si.

1.  Bethlehem khua ah minung 30,000 hrawng an um.

2. Christmas tree industry ih riantuan tu hi minung 100,000 hrawng an si.

3. Kum khat ih Christmas laksawng peknak i an hman mi laksawng tuam nak hnawm pawl hi 4 million tons tluk a si.

4. Ram mipi sin ah TV he Christmas Message a chim hmaisabik tu cu Queen Elizabeth a si.(1957)

5. Christmas Stamp hmang hmasabik ram cu Canada a si (1898).

6. Bazaar (market/store) busy bik caan cu Dec 24 zaanlei nazi 3-4 pm a si.

7. "Silent Night" (Daaiziar zaan) timi hla cu Joseph Mohr (Austrian priest) nih 1818 kum ah a rak  phuah.

8. Norway ram chung i a um mi hnam (witches) a zum tu pawl nih cun Christmas Eve zaan ah nupi fir a tha tiah an ruah.

9.Bethlehem khua cu Jerusalem i a thlanglei 8km hlatnak ah a um.

10.Christmas Tree dawh ten a tamh hmasa bik tu cu protestant reformer Martin Luther (1483-1546) a si.

11.India ram ahcun Christmas tree ah Faar kung (pine) hnak in hnahcang kung an hmang deuh.

12."Noel" timi biafang cu French holh in a rami a si i "Thawngtha bia" tinak a si.

13. Christmas tree cung ah laksawng thlai a thoktu cu Druids pawl an si i, an thlainak san cu 'thil vial te hi thingkung nih a kan pekmi an si' tiah an zum cah a si.

14. USA ah, Christmas ni cu holiday ni i a hmang hmasabik state cu Alabama a si.( 1836)

15. Vulei cung minung 48% tluk nih Christmas puai kan hman.

16. A tlangpi thu in American minung mi pakhat nih kum khat ah Christmas card 28 tluk an kuat. England ram ah cun mi pakhat nih 47 tluk an kuat.

17. John Lennon le Yoko Ono nih "Happy Christmas (war is over)" ti mi hla an rak phuah. Asinan a awthluk cu hlanlio Folk song ta an lak chin mi a si.

18. Santa Clauses tambik hmun khat i an um ti nak cu Northern Island i Derry khawpi ah a si, minung 13,000 nih Santa Clauses hnipuan an ni hruk hna (sept 9, 2007). ( Guinness world record cah an tuahmi a si)

19. Kum tin minung 2.5 million tluk cu NewYork City ih a um mi Rockefeller Christmas Tree zoh dingah an ra peng ti a si.

20. England nunphung daan ahcun Christmas zaanriah cu hmun khat te ah Vok lu an ei ti tawn.

21.Europe ram tam deuh ah cun riantuan tu dih lak an thla khat lahkhah hi Christmas Bonus ngah ding in phung lam an ngei.

22. 1647 kum Puritan pawl chan ah England Parliament nih Christmas puai a tuah tu poh tlaih dih ding in phunglam a rak tuah.

23.US President lak ah White house ih Christmas tree a chia hmasabik tu cu Franklin Pierce a si.

24. Chrismas tree cinnak hmun cu acre 1,000,000 lenglo hrawng a kau.

25. Korean holh in 'Merry Christmas' ti hi "Sung Tan Chuk Ha " ti a si.

26.“Jingle Bell” timi hla cu 'Thanksgiving' cah an phuah mi hla a si.

27. Christmas Postage stamp tuah hmaisabik tu ram cu Austria a si (1937)
28. Christmas hi South Africa ah cun an Summer Holiday a si.

29. 1995 kum ih survey an tuahnak bantuk a si ah cun England ram i Uico 70% tluk cu a ngeitu nih Christmas  Laksawng an pek peng ve hna.
30. Diamond an zuar mi 32% tluk cu Christmas Holiday can ah an zuar mi an si.
31. Britain ahcun kumkhat ah minung pakhat nih Christmas card 50 tluk an kuat.

32. Christmas Card an rak tuah thok nak cu 1843 kum ah a si.
33. Japan ram ahcun Christmas Card a sen i kuat cu thil dawhlo ngai (bad etiquette) a si.
34. Father Christmas cu kumzabi 4 lio ah Turkey ram ah a chuak.

35. Santa Claus ih hnipuan a sen le a rang an ni hruk nak a ruang cu artist Haddon Sundblom nih Coca-cola Company cawngia nak cah an tuah mi a si.
36. Mifim cheu khat pawl nih an tuak nak ah cun nichuah lei mifim pathum nih an rak zulh mi Arsi kha comet pa khatkhat a si lo ah Uranus a si lai tiah an zumh.
37. Christmas Father i a address pakhat deuh cu 'North pole' a si. North pole cu continent cung i a um mi a si lo. Arctic ocean cung i a um mi a si.

38. Nichuah lei mifim pathum hna an min cu Casper, Balthazar le Melchior hna an si.
39. Mah mifim pathum hna hi " Zoroastrianism" timi biaknak a zum tu pawl an si i an biaknak bantuk in Arsi zoh thiam an si.
40.Bible tuanbia tialtu pawl nih cun Melchior nih Sui laksawng a pek, Balthazar nih Frankincense rimhmui laksawng a pek i Gasper nih Mura zihmui laksawng a pek tiah an ti.Mah mifim pathum hna hi Arabia,Persia le Babylon ram mi an si lai tiah an zumh.

41. Kumzabi 20 chungah White Christmas vei 7 tiang a ngei tu cu England ram lawng a si.

42. 'Jingle Bell' timi hla cu 1857 kum ah James Pierpont nih a rak phuah .
43. "Twelve Days of Christmas" laksawng na hmuh ah cun, laksawng zaten 364 na hmuh lai.

44. Kumkhat chung ah Christmas season hi mah le mah i thah a tlawm bik caan a si.
45. US ah Christmas ni hi Holliday siseh tiah hmahnung bik biakhiah nak an rak tuah nak cu Oklahoma state ah a si (1907).
46. Christmas tree cung i mei van ding idea chuah hmaisabik tu cu 'Thomas Edison ih assistant "Edward Johnson" a si.

47. Vulei cung dihlak ah Christmas he a pehtlai mi thilri zuar mi dihlak chung in then 6 then 1 cu US ram chung ah zuar a si.
48. Christmas tree manfakbik cu United Arab Emirates ah 2010 kum ih an tuahmi a si. US$ 11 millions hrawng a man.
49. December 26 cu "Boxing Day" a si. A thoknak cu England ram i hlawhfa pawl nih milian pawl nih Christmas an tuah nak ti le rawl hleimi kha Christmas thaichun ah a ni lak hna i thingkuang he an ni tin pi hna.

50. 'Twelve days of Christmas' timi cu Dec 24 in Jan 5 tiang a si.



Merry Christmas
Saya Tiam ( Shalom Thang pa )
Wheaton,.USA

A Sunglawi Khunmi X'mas

X’mas thla le lai tlang te kha. Khua a sik nawn. Kan thil thar ngaihchun te i hruk lai kan bawh. I dawh duh ah khuasik zong kan in. Lengval rual hna nih inn tamhnak ding ah farkung hna kan la, cherry par in kan thuamh. Pupuhlut kan chem. Hngakchiarual zong muthai tampi an nei i nuamtak in voktutuhlut an chuih hna. Nubu pawl nih buh an chumh. Upa deuh nih voksa le ciattani tak nawnte an tuah. Uico a vengmi upa zong an rak um ve. Zan pumh a van dih cun upa deuh pawl leng an i khawm. Mino pawl social kan tuah. Zuri deuh pawl nih upa le pastor an lawi cang maw tiah an ngiat hna. Zei si paoh ah Jesuh chuah thla cu Laimi kan i lawmh bik thla kan cah a sunglawi bik thla a si.

Kan nule an lungre a thei. Ka fale thil thar cawkpiak lo cu an ti. Thawhbur kan pe kho lai maw an ti. X’mas zingah ar thahawk a um lai maw an ti. Khat leiin leng khawmh lio lam ding seihku an zin ve. Chiti langtan tein tiah a baa in a lami zong an um. Kan pale nih X’mas lai ram veih ah an baa. Kah lo sual ah tiin vok cu an i zoh cia. Nitlang toh pah in an keden thing tete cu si an thuh hna i an teih len hna. Ho keden dah a tleu tiah an i zuam. Ho te sang vok dah a ngan deuh an ti. “Maw Bawipa, hi hrai hin ka luater ko” tiah a tang ai cum i thla a rak cammi vok le ar, caw le na zong cu an rak um ve. A sunglawi khun ko X’mas cu, kanmah caah.

Mino carolling kan van vak. Hla kha kan aw thareng in kan sak. Nungak kan ngia pah. Nungak pawl zong nih tutan tal ahhin ka tangkai hnga maw an ti ve. “Chin Iang Pa te chungnih muthai an chuah nan i lawm maw?” “Lawm!” Thlacam a sau deuh an kan van zai pah. Inn kip nih an siantawk laksawng an kan pek. Fangvoi hna banhla hna a kan pemi zong an um. Zei si paoh ah mino ta kan ti. Picnic kalnak ah kan hman lai kan ti. A donghnak cu Zai Tha Iang te inn ah sanpuih eipah in caan kan hmang lai tiah mino upa nih an van thanh. A sunglawi khun ko mino kan caah.

X’mas caan ah kan i nuamhnak bel hi lenglei lawng siloin naute Jesuh Khrih he ai tong taktakmi kan si cio nak lai i thlacamnak le thiltha tuahnak in i zuam hna usih. 

Chan Thawng Lian

2012 Christmas Lawmhnak

Dear U le nau hna,

"Jesuh he cu na hme loh" timi capar in 2012 Christmas kan don hna.

......................................................................................................

JESUH HE CUN NA HME LOH!

Sang Uk Cung( Sangtinpa)

Baibal relnak:

Matt 2:6, “Judea ran ummi Bethleihem khua, Nangmah cu Judah ram khua hna lakah a hme bik na si naisai lo; Zeicatiah nangmah chung hin hruaitu pakhat, ka mi Israelmi hna tuukhal a sidignmi cu a chuak lai” a ti. (A dang rel chih dingmi-Micah 5:2)

Biahmaithi

Jesuh chuhnak kong hi Biakamthar chungah hmunnih ah kan hmuh khawh. Pakhatnak ah Dr. Luke nih cun Jesuh le chungkhar kha Nazareth ah an um I Bethlehem ah milu rel ah an va kal, cu lio ah Jesush hi chuah dawh in a um. (Luke 2:4).  Pahnihnak cu Matthai catialtu nih a tial ve ningah cun Bethlehem an um lio ah Jesuh a chuak.(Matt 2:6-7).  Herod nih kumhnih tang hngakchia a thah hna tikah Izipt ram an zam. (Matt 2:16) Izipt ram in an kir hnuah Nazareth ah um hmun an khuar.(Matt 2:23).

Matthai le Luke nih an tialning ai dang ngai nain fiang tein hngalhmi cu Jesuh a chuhnak cu Bethlehem a si ko.  Thawngthabia Mark le John nih cun  Jesuh chuahnak kong hi an tial lo nain Nazareth I a umnak kong cu an tial ve.(Mark 6:1-4; and John 1:46. )  Jesuh chahnak kong tialmi dangah 2005 lio I chuahmi “Archaeology magazine, ah Aviram Oshri timipa nih a tialmi capar ahcun Jesuh khrih a chuahnak hi Galilee peng Bethlehem khua a sinak kha fiang tein a langhter.(ref:Aviram Oshri,"Where was Jesus Born?",Archaeology,Volume.58Number6, November/December 2005. )

Tukum Chistmas caan ah  thlarau mit in van zoh than dingah ka duhngaimi  a um. Cucu Jesuh khrih chuahnak kong kan chim fate Jesuh tuanbia he aa then kholomi khua pahnih cu ‘Jerusalem’ le ‘Bethlehem’ khua hi a si.

1. Jerusalem Khualipi

Jerusalem Jesuh khrih chan ah khuapi dawh taktak a si.  Isaiah 52:1 le Nehemiah 11:1 ahcun “Pathian khua thiang “ tiah aumi  a si.  Hi khua cu vawlei cung biaknak a simi Judah biaknak , Khrihfa biaknak le Islam biaknak hna I khua thiang tiah auhmi khualipi a si. I siangpaharng 14:21 ahcun Pathain nih amah min chiatnak caah a thiammi khua a si. Jeruslam hi khua he an I dannak cu min phunphun in auhmi khua  a si. Abianah, David khualipi, Pathian khualipi(Isiangpahrang 14:21)… tbk in an auhnak hi baibal ah min 50 hrawng kan hmuh khawh.  ‘New Jerusalem’ ti ahcun Khua dawhtuk le khuanuam tuk a sinak kha vancung ram he tahchun in chimmi bia ah hman a si. Jesuh chan zong ah Jerusalem hi Jesuh nih a dawtmi khua a si. (Matt23:37, Luke 13:34-35).

Cu tluk I Jesuh nih a dawtmi khua, khua dawh le khua lianngan, vancung he hmanh tahchunmi khua, vawlei ngeihchiah I a rummi le lengdawh thatha an umnak khua cu Jesuh nih cun a tah ko. Luke 19:41-44 ahcun, “Jesuh nih khan Jerusalam kha a hei neih chin lengmang I a hei hmuh tikah a tha I nihin ah hin daihnak caah zei a herh ti kha hei hngal law cu mu!. Sihmanhseh law cucu na hmu kho tung lo...”. tiah a ti.

Zeiruang ah dah Jesuh nih Jerusalem khua cu a tah? A ruang cu Matt23:37, Luke 13:34-35 fiangtein a langhtermi cu “ Maw Jerusalem, Jerusalem, Profet kha na rak thah hna i nangah sinah Pahtian nih a run thlahmi lamkaltu hna kha lungin na rak den hna. Arpi nih a fale cu voi zeizat dik ka kut in huh ka timh hna I an duh lo.  Atu cu na inn cu kin taktak in a king cang lai” tiah Jesuh nih a rak ti cang mi a si.

Fiangternak: U le nau hna Jerusalem bantuk in a lianngan ngai tung I Jesuh nih an tahmi na si sual ve hnga maw? Na sining kha van I chek tuah! Na nunnak ah Degree sangsang he ngei i, na chungkhar ah mirum lianngan si tung I Jerusalem bang Jesuh a tahmi na si sual hnga maw? Na khrihfabu kha biakinn thatha le thilri tling khitkheh he ngei ko, Jesuh na ngeih lo ahcun Jesuh nih a tahmi na si ve ko lai. Tha tein ruat tuah. Jesuh nih an tahmi na si sual lai maw?

2. Bethlehem

Bethlehem khua hi Jesuh chan lio ah inn 100 hrawng an umnak khua  a si. Bethlehem sullam cu Arabic holh in ‘Sa inn’( house of meat),  Hebrew & Aramaic holh in ‘Changreu inn’ (house of bread) tinak a si. Sehmanhsehlaw hi khua hi harnak le mangtam ruangah Elimelak le Naomi te chungkhar hna nih Moab ram ah an rak pem takmi khua a si. (Ruth 1:2). Bethlehem khua hi  Rili in 775 meters (2,543 ft) a sannak, Jerusalem nakin 30 meters (98 ft) a sang deuhnak hmun ah a ummi a si. Bethlehem hi Judea ram chaklei tlang ah a ummi khuate a si.  Hi khua in  10 kilometers (6.2 miles ) a hlatnak chaklei ah Jerusalem a um.

Bethlem khua hi khua Judea ram chung ah khua hmete si hmahsehlaw, Jesuh a chuhnak khua a si caah vawlei cungah khua lianngan tampi nakin theihhngakmi le chawr awk tlak khua ah a hung cang.

Fianternak: U le nau hna nang le kei zong sikfak santlailo,midang sinah mi hmete,khungkhar dang sinah sikfabik, Khrihfabu dang sinah bu hmebik le santlai lobik, khua dang sinah khua hmebik le santlai lobik sihmah usih, kan pumpak, kan inchungkhar, kan khrihfabu, kan khua te ah hin Jesuh a chuah ve ahcun milianngan kan si ve ko ti kha philh hlah. Jesuh he cu milian ngan kan si. Zecaah tiah Kan Pathian cu khuaruah har fimchimtu,a thawngmi Pathian, zungzl hmunmi pa, Daihnak bawi a si( Isaiah 9:6). Paul nihcun, “Sifak ngai kan lo sihmanhsehlaw mi tampi kan rumter hna, zeihmanh a ngei lomi ko kan lo, asinain a taktak ti ahcun kan ngeih lomi a um lo.” an ti.( II korin 6:10b) Halelujah!

 

3. JESUH HE LOCUN…

Jesuh Zultu nunnak kan zoh tikah Jesuh thih hlan le thih hnuah an un tampi ai dang. Abianain Peter hi bawi Jesuh nih “Vancung tawh” “a pekmi a rak si(Matthew 16:18) nain Jesuh an tleih taktak tikah cun voithum tiang a hlawt ko.(Matt 26:75).  Cu bantuk zumtu menmen a rak si ve caah Peter hi Jesuh nih hin a rak zum taktak mi pa a rak si lo.(Luke 22:33-34,Johan 13:37-38,Matt 26:33-34). Asinain Jesuh a thihnak in a thawhthan hnuah ni ( 40) chung zultu hna sinah voitampi a nungthan hrimhrim ti kha zeihmanh zumhnak lo awk tha lo ding in lam tampi a langh (Lamkaltu 1:3) tikah Zultu hna le a hlei in Jesuh zultu ngenge a si I thawhthannak a zumlo mipa Thomas sinah a langh tikah an nun kha a thleng bak.( luke 24:36-42, John 20:19-24,mark 16:14). Cu hnu lawnglawng ah Jesuh khrih zultu vialte cu an nun ai thleng I an zumhnak khua a dei. Jesuh thlarau hecun hnangamnak tling an ngei, an zumhnak ral a tha, hro an kual, an nun nih mi a hip cang I, thiangthlarau thawngnak an ngei.(Lamkaltu 1:8). Cucaah khuachia an thawl( lamkaltu 16: 16-24), Peter hmanh nih khan mizeng an damter hna.(lam3:6).  

Jesuh thawhthannak a zumlo mipa Thomas zong Jesuh he an van I ton taktak tikah cun a um kho vet i lo I, India le ah a rak I thawh ve I, 18^th December, 52AD ah India ram a rak phan. Kum 20 chung rian a tuan hnuah 3^rd July,72 AD ah a thi. Hi rian a tuan chungah khuaruah har in a nunnak ah Jesuh ai phuang I minung 19 thihnak in a thawhter hna, minung 260 hi khuachia a thawl piak hna, minung 230 hi thinghmui hma a damter hna, minung 250 hi mitcaw khua a hmuhter hna, minung 220 hi kebeimi a damter hna, minung 20 holh thiam lo a holhter hna, minung 250 mizaw a damter hna. (Rev.Dr.Pratap Digal, Lecture notes, Serampore College, 2012). Jesuh he cun an rak hme hrimhrim loh.

Fianternak:

 1.Na pumpak nunah…

Biaceihtu 13-16 chung kan zoh ahcun Pathian nih Samson cu thawnnak le fimthiamnak a pek.  A sinain cu a thawnngak le a fimnak cu pumsa diriamhnak a simi  hlawhlangnu menmen  le miphundang nu Delilah menmen caah  a can a hman caah a chantim hlan ah a thi.Jesuh locun na rumnak, na fimnak, le kan thawnnak hi tih a nung tuk. Nang teh na zumhnak hi Peter nih Jesuh khrih a thih hlan I a rak zumhning in maw na dir hmun a si peng, Jesuh thih hnu Peter nun dah?  Fimnak le thiamnak a ngeilomi Peter zong nih Jesuh ai ngeih hnuah cun mizeng an damter ko.(lam3:6).  Jesuh hecun raltha tein thawngtha a chim I minung 3000 voikhat teah an lung an I thleng ko.( Acts2:41). Jesuh he cun nah me lo loh!

2.Na chungkhar ah…

Galilee ram  Kana khua I nupithih tupa le chungkhar nih Jesuh kha nupi thihnak ah an rak sawm. (Johan 2:2). Jesuh kha rak sawm han hlah sehlaw an mual a pho tuk hnga a ruang cu an misunghang pei a dih kha.( Johan 2:3). Jesuh he a ummi khungkhar cu an mual phonak vialte kha Jseh nih a  tuah piak viar hna. (Johan 2;7-10). Jesuh he cun na chungkhar kha a hme lo kha phih hlah.

3. Khrihfabu ah…

Nan khrihfabu biakinn that le dawhnak nih Jesuh a lawm ter kho lo. Jesuh he lo cun khrihfabu hna hi company bantuk menmen ah a cang tawn. Jesuh khrih nih zultu Johan sin in Khrihfabu pa 7 (Efesa Khua Khrihfabu, Syrna Khua Khrihfabu, Pergamum khua Khrihfabu, Thiatira khua Khrihfabu, Sardis Khua khrihfabu, Filadelfia Khua khrihfabu, Laodisia Khua Khrihfabu ) sin ah  a cawnpiakmi  ah khan nang zei khrihfabu he dah nai lawh bik? Pergamum khua Khrihfabu hna na si sual ve maw? Nan khrihfabu kha tha tein zoh than a biapi tuk. Khrihfabu hmete nan si zong ah Jesuh he cun nan hme nai sai lo kha philh hlah.

4. Nan umnak khua ah…

Nan khua hi zeitluk khuapi le khua dawh si hmanh Jesuh he locun cu khua cu tih a nunmi khua a si ko lai. Matthai 11:21- 24 le Luke 10: 13-15 kan rel ahcun Jesuh nih Khorazin khua, Bethsaisa khua, le Kapernaum khua hna kha fak taktak in a si hna. Jesuh nih zeibantuk in dah a ti han tiahcun, “Pathian nih Sodom khua cu nangmah nakin a zaangfah deuh lai” tiah a ti. A fak tuk. Nan khua hi Jesuh nih sikmi khua nan si sual hnga maw? Khua bawi le khua upa hna na khua dir hmun kha van zoh tuah! Jesuh a chuahnak khua Bethlehem cu khua hmete si nain Jesuh he cun a hme nai sai lo. Nan khua zong Jesuh he cun a hme lo kha philh hlah!

Biadonghnak ah…

Jesuh nih cun “ Naihmanh! Innka ah ka dir I ka  kingh. Ahohmanh an si ah, a aw a thei I, innka a ka hunhmi cu, an inn chungah cun ka lut lai I, a sinah rawl ka dum lai amah zong ka sinah a dum ve lai.” tiah a ti.(Biathlam 3:20).  U le nau hna, December, 2012 Jesuh khrih chuah caan kan phan than cang. Jesuh khrih kha na lungthin, na chungkhar, nan khrihfabu le nan khua ah a chuah khawhnak lai Jesuh nih nan lungthin inn ka a kingh peng. Naute Jesuh chuahnak ah hin kan lungthin innka kha awnglaw Jesuh  chuah ter ve cang tuah! Jesuh he cun na hme lai loh.

Hi capar a relmi nan dihlak cungah 2012 Christmas Lawmhnak le Daihnak cu nan cungah um ko seh. Amen.

 

 

 Source:: YCCF-International@yahoogroups.com

Zung Cer Maw Lai Holh In Biatoi Chim

Pastor Dawt A Duhmi Hna Caah

            Kan Bible nih kan pastor le hruaitu cungah 1) kan lunglomhnak kan langhter ding ah, 2) zeiruangahdah kan langhter a herh, 3) zeitindah kan langhter awk a si timi a chimnak hna ka van tial lai. United Chin Christian Church, Wheaton Illinois ah pastor kum hnih ka tuan i atu zarh hi a voi hnih Pastor Appreciation week an kan tuahpiaknak a si. Zarh khat chung pastor caah thla an cam, mail in siseh, pumpak in siseh lomhnak bia an chim, pastor caah an si khawh tawk tein an lomhnak an langhter. Hi an tuahmi thil nih mipi sinah siseh, pastor sinah siseh i hrimhthannak le i tharchuahnak a chuahpi. Vawlei kil li deng i a ummi laimi nih cawn awk a thami a si tiah ka ruah caah hi ca hi kan van in kuat cio hna.

1.     Pathian riantuantu cu daw hna uh.

a.     U le nau hna, Pathian nih nanmah hruaitu ding le cawnpaiktu dingah a thiammi nan lakah rian a tuanmi hna kha upat hna u. An rian an tuan ruangah khan hmaizarhnak a sangbik le dawtnak a nganbik kha pe hna u. Cun pakhat le pakhat kha i rem niahmah tein khuasa u. (1Thesalon 5:12-13)

“An thazang, an thinlung, an fimnak dihlak kha mipi caah a hmangtu an si”

b.     Khrihfabu tha tein a hruaitu khrihfa upa hna cu, an hmuh awk a simi kha a let hnih in a hmuh awkah an i tlak; cu hna lakah phungchim le cawnpiak i a tangmi kha hmuh awkah an i tlak khun. (1 Timote 5: 17)

“ Fim a kan chimtu le lam a kan hruaitu hna cu midang nakin a lethnih in upatnak pek awk an si”

c.      Thawngtha a chimtu han nih thawngtha chin in an paw an i cawm awk a si ti cu Bawipa cawnpiakning a si. (1 Korin 9:14)

“ Khrihfabu nih Pathian riantuantu hna cu khim tein chia hawk an si”

2.     Zeiruangah dah upat le dawt cu an herh, Paul bia ?

a.     Zeitluk fak in dah ka tuan ti kha kan theihter tuah hna lai….cubantuk ka tuan cu, an ral tha hna sah, thei hngal deuh hna seh, i dawt hna seh, Pathian thei hna seh, hna ngamnak hmu hna seh ti ka duh caah a si….ka pum in a dang ah um hmanh ning law ka thlarau cun nan sinah ka um peng… (Kolose 2:1-5)

“Pastor nih kan cungah an neihmi lungput le an i nunpimi rian ruangah upat awk a si. A kan dawt hmasa tu an si"

b.     Nan kong ka ruat peng…thla kan cam piak peng hna, a chia le a tha nan thlei dan khawhnak ding le a thami nan thim khawhnak dingah  le khrih nih a kan pekmi ziaza tha nan neih khawhnak dingah kan duh piak hna, cun nannih zong nih hi rian ka tuannak ah thong ka um ah siseh, leng ka um ah si seh nan ka bawmh peng caah kai lawm. (Filipi 1:3-5, 7-11)

           “Pastor te cu pumpak ,mibu tha hna seh tiah riantuantu an si”

c.      Tam tuk cu saya nan si awk a si lo, zeicah tiah kannih saya pawl hi hawi nak fak deuh in biacaihnak kan hmu lai …(Jeim 3:1)

“Saya te cu mipi nih siseh Pathian nih siseh fak deuh in an kong caihmi an si”

d.     Thatlonak nih an hrawhral hna nak hnga lo ralring tein um uh…(2Peter 3:17)

“Pastor te cu kan thlarau a himnak ding caah ralrin a kan petu an si.”

3.     Zeitindah upat kan pek hna lai.

a.     Pathian bia thup an theih, a chim khawh chinchin nak ding ah thla kan cam piak hna lai. (Kolose 4: 2-4)

b.     Lung fim le upat awk tlak in rian an tuan khawhnak ding caah thla kan cam piak hna lai. (Hebrew 13:18-19)

c.      Pastor te dawt cu an nawl zulh a si. An bia ngaih a si.(Hebrew 13:7, 17)

d.     Pathian bia tak kan tanh i khrihfabu kan dawt tikah kan pastor te an i lawm bik. (3John 1:3-4)

e.     An cungah siannak kan nei lai zeicahtiah an neihmi dihlak, an nunnak tiang  kha an riantuannak ah an hman. (Mathai 26:7)

“Pastor te zong nih kan i khinhmi rian hi a sehbak in kan i sehchih i lung dong lo tein le dingfel tein le lungthiang tein le nunnak pekin kan tuan ve awk  asi”

Chan Thawng Lian 

Wheaton, Illinois

Damnak Pathian

BAWIPA SUNPARNAK A TLANNAK HMUN AH  VULEI THIL ZEIHMAN A DIR KHO LO.

DAMLO ZAWTNAK PHUNKIP A NGEIMI HNA CAAH

SPECIAL PRESENT

 “ Ka vel hi na caah aza ko. Zeica tiah ka thawnnak cu derthawmnak ah  a lang.(2Korinh.12:9-10). (“My grace is all you need. My power works best in WEAKNESS.” -2 Corinthians 12:9, 10

Niruk ni zanlei kipah  ah  Nunu thlacamnak kan ngei tawn I  cuka ahcun vulei khua zakip in kan theihmi hna  Mizaw tampi   caah thla kan cam tawn.  Vuitampi cu   Bawipa  an zawtnak in damter ko hna tiah kan hal tawn. Vuitampi kan cam hnu ah,   Bawipa nih  an zawtfahnak le harnak vialte hi   cross tang ah  chiah  I thlan ah a vui dih  asi cang.   Jesuh min in tei asi cangnak tu phuang. An zawtfahnak(tlakchamhnak hmun) hi Bawipa caah  hmunlawng an ngeihchun asi caah lomhnak bia chim.  Cuka ahcun   Bawipa sunparnak tlang she tiah  thlacam piak hna tihi a chua I ka thlacam aa thleng.   Hiti ka thlacam aa thlen hnu ah hin Keimah  ka zawtnak  Pancreatitis(Laa phin)nak zong a dam ti ka hmuh.   Ka laa a phin caah  rawl tamdeuh ka ei poh ah   ka paw a khat, afak i um nuam lohin ka um zungzal.   Raw lei ngam huaha loin saupi ka um  cang.  Hiti ka thlacam a thlen hnu  hin   a fah zong ka theih tilo.   Rawl zong ka duhning tein ka ei  khawh cang.    Ka laa arak phinnak kha  Bawipa caah  hmunlawng  ka rak ngeihchun asi. Cuka ahcun   Amah nih  hmun a lak I a sunparnak a tlan cangka in zawtnak le fahnak cu cawl kho loin  a tuah hna i hmun an ngei tilo.

Hi bantuk hin hlan lio ah damlo, micaw, keibei, phar, zeng, thinghmui, thichuak mithi kha,  vulei ah ngeihmi le  hihi ka si timi  chim ding an ngeih  ve lonak  an nun  hmunchia bik le hmuncar hmun lawng te kha Jesuh  nih a hngah thiutheo mi le a panh  i ava luh hnawhmi le a umnak hmun  ah a ser tikah  a uai cangmi pangpar ti kan toih i a nun i pardawh a par than tawn.  Kan zawtnak, damlonak le  tlakchiatnak te hna  hi  Bethlehem  cawrawl kuang  Van arfi ceu Bawipa  chuahnak  si hram ko seh.

Hi ca  arak relmi kip  damlo zawtnak a ngeimi nan um asi ahcun   Hi cabia na relnak thawng in Bawipa  nih nan thlarau mit varter in a sunparnak khuaruahhar nan cungah tlung ko she.   Na hawikom  damlomi hna an um ahcun  rak print piak hna law  an zawtnak cu  Bawipa nih cross ah a ketang ah  a lamchih cangnak le   thlan ah vuiliam asi cangnak, an zawtfahnak le tlakchamhnak  kip cu Bawipa caah hmunlawng an ngeihchun  asi caah lomhnak bia chim ding le Bawipa sunparnak cu cu ka thengte ahcun tlang ding in rak sawm ve hram hna she.   Bawipa caah hmunlawng an ngeihmi kong ah lomhnak bia chimpi hna usih law thlacampi hna usih.

Bawipa sunparnak  a tlantikah  zeidah  a cang pakhat hnu pakhat  kan zoh lai. Lungsau tein rak rel ve hram ko.   A hleice in Damlomi na si ahcun  Bawipa nih   na thinlung na honnak cungah  abia hi tuahmi ngeilo in  vulei ah  a tlakter lai lo I, tuahmi ngeilo in a sinah a kirter lai lo.(Ka bia cu van in a rungtlami ruah le hawhra bantuk asi lai.  Ruah le Hawhra nih cun van ah kir than ti loin  vawlei kha a hnawnter I  thlaici kha an khohter I an  thanter  I thlaici tuhtu kha thlaici an pek hna I  rawl eitu kha rawl an pek hna.  Cu bantuk in ka ka in a chuakmi bia cu a si ve lai.  Ka sin ah  a lawng in arak kir than lai lo.  Tuah she tiah ka fialmi kha a tlolh lai lo I  ka thlah hnawhchanmi thil ah khan a hlawh a tling lai” Isaiah.55:10,11)

Jesuh Khrih a chuah lio ah khan  Judah ram cu Rome cozah kutang ah a um.  Rome cozah nawlngeihnak in  milu relnak tuah asi tikah   Bethlehem khua cu   khualtlung in  an khat I  Rome nawl ngeihnak in a khat.   Bawipa caah ATHAMI hmunlawng a ngeilo. Judah pengchung  khualianngan hna lakah nauta bik arak si tawnmi kha   Khuachung innkip le mikip Cu caah Irael khuadang hna bantuk in Rome uknak hrokual tangah lutung kho loin a kun i  aihramnak he a khat ve. A thinlungah ah Rome(vulei) nawlngeihnak a khah ruangah  Krih caah hmun a um lo.  Asi nain  minung thinlung ah  santleihnak zeihmanh a ngei lomi le  hihi ka si ve ti awk a ngei lomi  hmunchiabik, Zawtnak hrik, ek le voih, thopaw le hmaisem le rimchia he a khatmi Bethlehem caw inn le cawrawl kuang arak um celngel.  Aho hmanh nih an duh lomi hmun kha  Bawipa caah  hmun  lawng um chun asi.   Bethlehem khuapi cu  vulei thil in a khah dih lio ah cu a tlakchamhnak  hmunlawng  umchun caw rawl kuang cu Krih nih a vun rolh: a sunparnak a vun tlang ciammam I vulei cung min thangbik khuapi hna lak ah ,  a ciam kho lomi  min, vulei dongh hnu le van tiang in a hmun dingmi  minthang le khuadawh ah a hung cang. Zumtu  damlo na zawtnak hi Bethlehem cawkuang asi philh sual lai ci.  Cuka ah Bawipa caah  hmun a um caah lomhnak bia rak chim law  Sunparnak Bawipa cu   rak tlang hram seh. Amen

Na nunnak ah  tlakchamhnak, sifahnak, damh khawh lomi zawtnak, zawtnak phunkip fahnak phunkip he a hrammi na si maw,  cu vialte cu   Bawipa caah  hmunlawng na ngeih chun asi.  Bawipa nih hi hmun hi a hngah theuhteumi asi.  Acan ahcun  kannunnak ah hin kanmah  kan timi hi a thawng tuk hringhran i vulei thil le nunnak duhtincuainak in a khat i aliam tawn.  Bawipa nih kan hnun ah  umnak hmuna kawl i  a tlun hringhran tawn lo. Cu ruangah  kan nunnak i a chiatnak bik hmun te hi a hngah cuka te ahcun um hmun aa remh i nunnem Bawipa  dawtnak in a kan domh tawn.  Nan nun hmunchia bik, thlan lawng aa ngeihmi ramcar  ah khan Bethlehem  arfi ceu cu rak chuak ve hram she  law cuka thengte ahcun Bawipa cu sunparnak in  a dir tikah  mitampi cu an khuaruah a har lai I Bawipa kha an thangthat lai.

1Kor.6:19 ah  kan pum cu Thiang Thlarau  biak inn asi. Cu Thlarau cu Pathian nih a kan pekmi asi I kan chung( Abiak inn) ah a um.  Kan nih cu  aman(Krih thisen) in cawkmi kan si  caah kan pum cu Pathian sunparnak caah  kan hman awk asi ti kan hmuh.   Biak inn cu zeidah asi?

Moses  Puan Biak inn le Solomon Temple cu  Inleng(Pumsa), Hmunthiang(thinlung/soul) le hmunhlim bik(Thlarau) tiin then asi.   Hmun thianghlim bik ahcun Biakamnak kuang cherup pahnih nih an thla in an khuhmi  chungah   Nawlbia tialnak lung(Krih) Aron thiangthunh a corhmi (Cross le thawhthannak) le  Manna (Nunnak rawl) an um.   Biak inn cungah   hi Biakamnak kuang hi luhpi asi hlan ahcun   Bawipa sunparnak chum(Shekinah) hi a biak inn chung le cungah a tlang ti  kan hmu lo.   Hi thil an umnak Biakamnak kuang,  Biak inn chungah  aumnak ding hmun thianghlim bik chungah  a um  thok in cuka cun Bawipa sunparnak cu Biak inn chung le cungah  a lang tawn.  Zumtu  nih  Krih cu   ka khamtu  le Pathian, thihnak in thawhnaknak chungah a ka luhpi tu le ka nunnak taktak asi ti kan pom  khawh ni ah, kan pumsa cu a biak inn ah a cang.  Kan thinlung nih a kawl i kan thlarau ah  Biakamnak fek cu a dir tawn.   Hi sunparnak  nih  zumtu  cu chung le cungah a tuam tawn I  mi nih  an hmuh tikah  thluachuahnak, damnak, teinak, thawnnak, nun duhdim a um.  Mi nih an hmuh tikah  Bawipa an thangthat tawn.

Exodus 40:35 ah Pumhnak Thlam cu Bawipa sunparnak  Minmei  in a khat ti kan hmuh.   Mah minmei  hi Minmei  sawhsawh si loin Skekinah  minmei timi Bawipa Sunparnak  chum/minei asi.   Cucu  Israel miphun  ramcar ah kum 40 chung chun ah minmei tom, zan ah  meiceu in a hruaitu hna   Bawipa  sunparnak chum asi.    Bawipa thawnnak nih  rili sen kha  a chah I  vulei car ah ke in  an kal ti kan hmuh. Asi nain cucu can tawite chung lawng asi.   Hi Bawipa sunmarnak  chum le meiceu nih cun   kum 40  chung chunzan in a umh hna. Cu ruangah  an kedan zong a tet lo. An thil puan zong a tet lo ti kan hmuh.  

Cu Sunparnak chum cu  Biak inn chung le cungah a khah dih tikah  midang cu chimlo Moses hmanh a lut  kho lo.  Cu chum cu a thiangmi,  ceunak, mei,thawnnak le  thiannak  a kengmi asi.   Bawipa  sunparnak cu   Biak inn chung a khah tikah   Biak inn cu aa zarhmi hmunthiang ah aa cang. Cu caah  raithawinak  sathi, le rimchia, thlen le daw, Beteria,  zawtnak thil hnomtam  vialte  zong a hloh dih. Biak inn chung rim a hmuiter.  Cu sunparnak chungah cun zei bantuk nunnak hmanh  a hmai ah a dir khomi an um lo.   Cu bantuk in kan pumsa cu  Thiang thlarau  Inn asi tiah Bible nih a kan chimh tikah  hin,  kanmah kan dam ruang, kan fim ruang, kan thawn ruang, kan ti kan tuah khawh ruang, kan dinfel ruang le  kan thian ruangah  si loin   Athiangmi Krih Pathian sunparnak le  AThlarau kan chungah a um ruang ah  a riantuannak kong ah minung  duhnak le  khuakhan cawlcanghnak  a tel ve lo bantuk in kan pum chungah zawtnak le fahnak te hna  zong  hi   cu sunparnak chung ahcun  nawlngeihnak le cawlcangh khawhnak zeihmanh an ngei kho ve lo.  Bawipa  ka pumsa  na Biak inn ah hin sunparnak in rak tlang tuah.   Ka Bawipa, ka khamhtu le ka siangpahrang  na si.   Ka damlonak le ka tlakchiatnak hna hi na caah  hmunlawng an rak si  caah hi nih  hin nangmah cu an ka hlamter I an ka ngeihter,  na vel hi ka caah a za hringhran. Ka zaangdernak ah hin  na thawnnak in rak dir  ko tiin  Bawipa thangthatnak  caah  kan zawtfah le tlakchiatnak hna hi  a hung can  I   Bawipa kanmah ah a dir ahcun  mi thluachuak le lunglawmmi kan si.

Cu sunparnak cu   Moses   Puan Biak inn lawngah si loin  Solomon Temple zong ah a tlan tikah   Tlangbawi  hna zong Biak inn chungah  an  dir kho lo ti kan hmuh.(1Siangpahrang.8:10).  Bawipa sunparnak chum/minmei(shekinah chum  ruangah  Bawipa in  cu aa zarh I a thiang dih.   Cu Sunparnak  khuahar mak le duhnung  nih cun Pathian kan sinah aum IMMANUEL  ti a langhter.  Cu Immanuel cu minung sinah aum tikah   minung nih a dawhnak le sunparnak thawnnak cu a mit in a hmuh nain  a chungah  valuh I  minung sinak in a rian va tuan  piak khawh asi tilo.  Bawipa inn chungah cun Amah  Bawipa tu kha  riantuan piaktu asi.  Hiti asi caah    Israel mi  hna nih Bawipa lam an zulh  I Bawipa  cu  Israel mi hna IMMANUEL asi chung poh cu,  thluachuah an hmu, an dam, ral an tei, an rum luaimai, an karh laimai  I a ho celh lo fa ah an I chuahnak  asi. Anmah  thawnnak ah si loin an sinah aummi   Bawipa sunparnak, ceunak, thiannak le thawnnak ruangah  asi.  Zumtu na chungah  ah   Bawipa cu sunparnak in a tlan tikah cun  thluachuah bawngmal  vialte cu um ko rih she,  na zawtnak le damlonak zong nih a celh lomi   cu asi.

Bawipa  sunparnak  na tlakchamhnak ah tlang hram seh

Peh than ding............

Sui Chin

Ottawa.

Damlo thlacam piak ding na ngeih ahcun  an min le zawtnak he  rak kan kua ve te..........

Source::  LAIFORUM@yahoogroups.com